Nu dat de hele wereld schijnbaar in lock-down is, beginnen regeringen na te denken hoe de overgang naar het normale leven moet gebeuren. Dit hele proces zal op risico-evaluatie en totaal risicomanagement moeten gebeuren.

Risicomanagement heeft een eigen internationale standaard: ISO 31000. En ook ISO 9001:2015 heeft het risico (en opportuniteiten) denken geïntroduceerd en als essentieel element beschouwd voor een efficient kwaliteitssysteem. Wij hebben het ook opgenomen in ons Management Review sjabloon: onderaan vindt u risico’s en opportuniteiten.

Maar wat is risisomanagement? Het doel van risicomanagement is om gevaren te identificeren die mogelijk een risico vormen voor het product, het proces, klanten, mensen, milieu… en om een systeem te ontwikkelen om deze risico’s te controleren. Risicobeheersing is ofwel het risico helemaal wegwerken of tot een aanvaardbaar niveau terug brengen.

Risicomanagement bestaat uit de volgende 5 stappen:

1. Identificeer het gevaar
2. Beslis wie of wat er gevaar loopt en hoe dit gebeurt
3. Beoordeel het risico en neem actie, inclusief de validatie
4. Noteer alle bevindingen, voor controledoeleinden en verificatie
5. Evalueer de risico-analyse

Hier zie je de Deming cirkel in: Plan (1 en 2) – Do (3) – Check (4) – Act (5), en is er dus de duidelijke link met kwaliteit.

Er zijn verschillende methodes om risico-analyse uit te voeren, zoals brainstorming, FMEA en HACCP. 

Brainstorming kan je helpen met het identificeren van je mogelijke gevaren en zo de rest van het proces in gang zetten. Het is meer een techniek dan echt een methode omdat het niet alle 5 stappen afdekt. Dus bij gebruik van brainstorming voor risico-analyse moet ervan uitgegaan worden dat enkel dit niet zal leiden tot het beperken en inperken van risico’s.

FMEA of Failure Mode and Effect Analysis is een methode die de identificatie van mogelijke uitdagingen in ontwerp en proces vergemakkelijkt.

1. Maak de proces flow
2. Identificeer voor elke stap wat en hoe iets mis kan gaan, alsook de waarschijnlijkheid ervan
3. Bepaal wat het mogelijke effect is: van geen effect (score 1) tot een gevaarlijke situatie zonder dat er een waarschuwing geweest is (score 10): dit is de ernst factor
4. Identificeer de mogelijke oorzaken, de zwakke schakels in het ontwerp of proces
5. Met dit in gedachte, bepaal welke huidige controlemaatregelen er al zijn: wat is de kans van detectie

2, 3 en 5 vormen samen het “Risk Priority Number” (RPN).

Gebaseerd op deze informatie en score, worden bijkomende acties geformuleerd en ingevoerd en wordt het rest RPN berekend: enkel de waarschijnlijkheid en detecteerbaarheid kunnen verbeterd worden, niet de ernst!

HACCP of Hazard Analysis Critical Control Points wordt voornamelijk gebruikt in de voedingsindustrie, maar kan ook toegepast worden op andere industrieën.

De aanpak start ook met het identificeren van mogelijke gevaren en het bepalen van de ernst en de waarschijnlijkheid. Dit geeft het totale risico van het gevaar. Daarna worden kritische grenzen opgesteld: vanaf wanneer wordt elke risico te groot en moet er een corrigerende actie genomen worden, zodat het gevaar weggenomen wordt of tot een aanvaardbaar niveau herleid wordt.

Als we teruggaan naar de COVID-19 situatie, lijkt de FMEA methode het beste te zijn van de 3: om het RPN op een acceptabel niveau te houden, zal er meer gecontroleerd moeten worden (de detecteerbaarheid verhogen) wanneer de controlemaatregelen versoepeld worden (de waarschijnlijkheid van besmetting gaat omhoog).

Wilt u uw risicoanalyse en risicomanagement onder de loep laten nemen, stuur dan een e-mail naar info@quontinuim.com en we bekijken samen met u hoe we dit binnen ons Call-an-Expert programma kunnen passen.